ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΜΑΣ (3)

Μια πρόταση: 
Η χρήση του πρώτου προσώπου

Η έκφραση κάποιων αρνητικών συναισθημάτων μας προς τα παιδιά και τους νέους μας πολλές φορές γίνεται στο δεύτερο (ενικό ή πληθυντικό) πρόσωπο. Μ’ αυτό τον τρόπο αντί να πούμε πώς αισθανόμαστε εμείς για μια κατάσταση ανεπιθύμητη που δημιουργήθηκε, καταφεύγουμε στην επίθεση απέναντι στο παιδί, στην κατηγορία, την κριτική, την απειλή κ.α. Ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος επικοινωνίας είναι να εκφράζουμε στον άλλον τα συναισθήματα μας και πώς νιώσαμε δίνοντας στον άλλον ένα μήνυμα σε πρώτο πρόσωπο, δηλαδή ένα μήνυμα «εγώ». Π.χ. Κάποιος έφηβος μας παίζει με τον υπολογιστή του και μαλώνει με τον αδελφό του τη στιγμή που η μητέρα περιμένει κόσμο και τακτοποιεί το σπίτι.

Α) Περίπτωση η μητέρα:

- Δεν σέβεσαι κανέναν και είσαι απαράδεκτος. Την ώρα που εγώ κουράζομαι γιατί περιμένω επισκέψεις αντί να έλθεις να με βοηθήσεις εσύ παίζεις αδιάφορα και μάλιστα μαλώνεις και με τον αδελφό σου. Είσαι αναιδής και αχάριστος.

Πρόταση:

Αν αναφερθεί σε πρώτο πρόσωπο στο ίδιο περιστατικό θα δώσει πληροφορίες στο παιδί της σχετικά με το πώς αισθάνθηκε τη δεδομένη στιγμή και πώς ένιωσε από τη συμπεριφορά τη συγκεκριμένη στιγμή αποφεύγοντας τις κρίσεις για το χαρακτήρα του. Μ’ αυτόν τον τρόπο τον θέτει προ των ευθυνών του με έμμεσο και μη ελεγκτικό τρόπο.

Β) Περίπτωση η μητέρα:

- Όταν είμαι αγχωμένη, περιμένω επισκέψεις και δεν έχω τη βοήθεια σου αλλά έχω τη φασαρία αυτή νιώθω απαίσια και επειδή αισθάνομαι ότι δε συμμερίζεσαι τον κόπο μου και επειδή δεν μπορώ μετά από αυτό να συγκεντρωθώ στις δουλειές μου.  
 

Καλό βέβαια είναι όταν δίνουμε μήνυμα σε πρώτο πρόσωπο και ο τόνος της φωνής μας να μην περιέχει επιθετικότητα, γιατί το αποτέλεσμα μπορεί να είναι το ίδιο με την περίπτωση που δίνουμε μήνυμα σε δεύτερο πρόσωπο κατηγορώντας, κρίνοντας ή απειλώντας τα παιδιά μας.

Περισσότερα για το θέμα βλ. στο άρθρο του:

 Γιώργου Κλεφτάρα (1997). Η διαπροσωπική σχέση ως θεμελιώδης έννοια στη διαδικασία της εκπαίδευσης: Πρακτικές προσεγγίσεις και τεχνικές βελτίωσής της. Στο συλλογικό τόμο  Ατομικές διαφορές μαθητών και εναλλακτικές ψυχοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις, Μ. Πουρκός (Επιμ. Έκδ.), (σ. 275-302). Αθήνα: Gutenberg.