Ασφάλεια στο Διαδίκτυο (5)

 Άμεση συνομιλία (chat)

Το chat στο Διαδίκτυο είναι ένας τρόπος άμεσης επικοινωνίας ενός συνόλου ανθρώπων, οι οποίοι βρίσκονται συγκεντρωμένοι σε έναν συγκεκριμένο δικτυακό χώρο που ονομάζεται «δωμάτιο επικοινωνίας» (chat room) και πληκτρολογούν ο ένας στον άλλο μηνύματα κειμένου ή χρησιμοποιούν μικρόφωνο και κάμερα για ζωντανή συνομιλία. Το chat αποτελεί μια κοινωνική δραστηριότητα ιδιαίτερα δημοφιλή ανάμεσα στους νέους, διότι τους προσφέρει έναν εύκολο και ανέξοδο τρόπο γνωριμίας με ανθρώπους απ όλον τον κόσμο.

Η συζήτηση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε σε ιστοχώρους του Διαδικτύου χωρίς να χρειαστεί η εγκατάσταση κάποιου προγράμματος, είτε εγκαθιστώντας το κατάλληλο λογισμικό (όπως στην περίπτωση του δημοφιλούς IRC, ή των διαφόρων τύπων messengers). Στα περισσότερα δωμάτια επικοινωνίας η πρόσβαση είναι ελεύθερη και μπορεί ο καθένας, χρησιμοποιώντας απλά ένα ψευδώνυμο, να παρακολουθεί ή να συμμετέχει σε συζητήσεις. Υπάρχει ωστόσο και η δυνατότητα «ιδιωτικής συνομιλίας», όταν κάποιοι από τα μέλη της ομάδας αποφασίζουν να απομονωθούν από τους άλλους σε ένα ιδιαίτερο «δωμάτιο» και να επικοινωνούν μόνο μεταξύ τους.

Η χρήση των ψευδωνύμων επιτρέπει στους χρήστες να διατηρούν την ανωνυμία τους. Αυτή ακριβώς η δυνατότητα, μαζί με την ψευδαίσθηση του παιδιού-χρήστη ότι είναι ασφαλές, επειδή βρίσκεται στο φυσικό χώρο του σπιτιού του, του σχολείου του ή ενός ιντερνετ-καφέ, μπορεί να μετατρέψει τον τρόπο αυτό της επικοινωνίας σε μια από τις μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες παγίδες του Διαδικτύου. Υπάρχουν συχνά καταγγελίες παιδιών ότι, κατά τη διάρκεια τέτοιου είδους συνομιλιών, έχουν υποστεί λεκτική ή σεξουαλική παρενόχληση, ενώ έχουν δεχτεί από αγνώστους προτροπές για συνάντηση σε πραγματικό χώρο. Σε χώρες του εξωτερικού έχουν παρουσιασθεί έως τώρα δεκάδες περιπτώσεις παιδιών που εξαφανίσθηκαν, έπεσαν θύματα παιδοφίλων ή κυκλωμάτων παιδικής πορνογραφίας, ή παρασύρθηκαν από αγνώστους τους οποίους «συνάντησαν» σε δωμάτια επικοινωνίας. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα είναι και η έλλειψη γνώσεων σχετικά με αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας, τόσο από τους γονείς, όσο και από τους εκπαιδευτικούς.

Και μόνο η συμμετοχή σε τέτοιου είδους χώρους αποτελεί από μόνη της μια επικίνδυνη πρακτική. Σε περίπτωση όμως που δε μπορούν οι γονείς να αποτρέψουν ή να ελέγξουν τα παιδιά τους, οφείλουν τουλάχιστον να τους επιστήσουν την προσοχή, γιατί αυτά συχνά ξεγελιούνται και αποκαλύπτουν πολλά προσωπικά τους στοιχεία σε αγνώστους, οι οποίοι καταφέρνουν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη τους.

Οι συμμετέχοντες σε τέτοιου είδους συνομιλίες δε θα πρέπει με κανέναν τρόπο να αποκαλύπτουν την ταυτότητά τους, ούτε τα προσωπικά τους στοιχεία (διεύθυνση, αριθμό τηλεφώνου, e-mail, όνομα σχολείου, πόλη), να μη δέχονται ποτέ να στείλουν τη φωτογραφία τους σε αγνώστους, ούτε να τους συναντούν σε πραγματικό χώρο. Επίσης, οφείλουν να γνωρίζουν πως σε καμιά περίπτωση δεν είναι ασφαλείς λόγω της ανωνυμίας τους. Ένας καλός χρήστης του Διαδικτύου είναι σε θέση να εντοπίσει την IP διεύθυνση του υπολογιστή τους, να αποκτήσει πρόσβαση σε προσωπικά τους αρχεία, να μολύνει τον υπολογιστή τους με ιούς ή σκουλήκια, τα οποία συχνότατα κυκλοφορούν σε τέτοιου είδους χώρους.

Τα παιδιά θα πρέπει να ενθαρρύνονται να συζητούν με τους γονείς τους για τις συνομιλίες τις οποίες παρακολουθούν μέσα σε chat-rooms, να μιλάνε για τους νέους φίλους τους, όπως θα έκαναν και για τους φίλους που γνωρίζουν στην πραγματική τους ζωή, να αναφέρουν κάθε περίπτωση κατά την οποία έχουν υποστεί παρενόχληση, οποιουδήποτε είδους. Οι γονείς, με τη σειρά τους, θα πρέπει να προτρέπουν τα παιδιά τους να χρησιμοποιούν αυτή τη δυνατότητα του Διαδικτύου για να επικοινωνήσουν με φίλους τους που βρίσκονται μακριά και τους οποίους τα παιδιά ήδη γνωρίζουν, και όχι ως μέσο νέων γνωριμιών.

 ΠΗΓΗ: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ