Μύθοι και Αλήθειες

  ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ

 

Μύθοι	Αλήθειες
Υπάρχει μόνον ένας τύπος μηνιγγίτιδας	Η μηνιγγίτιδα προκαλείται από πολλά αίτια. Κύρια από αυτά είναι οι ιοί και τα βακτήρια. Πολύ σπανιότερα οι μύκητες.
H μικροβιακή μηνιγγίτιδα  είναι πολύ συχνή.	Όχι, πιο συχνή είναι η ιογενής μηνιγγίτιδα.
Η μηνιγγίτιδα μεταδίδεται με  την κοινωνική επαφή	Κύρια μετάδοση γίνεται με τα σταγονίδια. Το φιλί είναι ένα άλλος τρόπος μετάδοσης. Η διασπορά μπορεί να γίνει και με κοινή χρήση διαφόρων σκευών ή αντικειμένωνόπως πχ ποτήρια, τσιγάρα, καθώς και με το βήχα
Κινδυνεύουν από τη λοίμωξη μόνον έφηβοι και φοιτητές.	Ο οιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί. Οι φοιτητές είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω αυξημένου συγχρωτισμού.
Κάποιος που έχει μηνιγγίτιδα αποτελεί μείζονα κίνδυνο για  τη δημόσια υγεία.	Η μηνιγγίτιδα είναι μεταδοτική. Ωστόσο, μεταδίδεται μόνο με άμεση και στενή επαφή και όχι με απλή κοινωνική επαφή.
Η ανάλυση του ΕΝΥ  (εγκεφαλονωτιαίο υγρό) μπορεί  να διαφοροδιαγνώσει τη  μικροβιακή από την ιογενή μηνιγγίτιδα.	Δεν ισχύει πάντα. Υπάρχουν ασαφείς περιπτώσεις. Πρέπει πάντα να στηριζόμαστε σε συνδυασμό κλινικής εκτίμησης και ευρημάτων ΕΝΥ.
Παιδιά με πυρετό και αιμορραγικό εξάνθημα θεωρούνται ως πάσχοντα από μηνιγγιτιδοκοκκαιμία και αντιμετωπίζονται ανάλογα  μέχρι αποδείξεως του εναντίου.	Δεν είναι πάντα σωστό. Διαφέρει η κατανομή του εξανθήματος και απαιτείται συσχέτιση με άλλα κλινικο-εργαστηριακά ευρήματα. Κριτήρια που συνήθως χρησιμοποιούνται για να τεθεί η διάγνωση της μηνιγγιτιδοκοκκαιμίας είναι: αιμορραγικό εξάνθημα στα κάτω άκρα, διάσπαρτη κατανομή, μία ή δύο αλλοιώσεις διαμέτρου > 2 χιλ, κακή γενική κατάσταση, αυχενική δυσκαμψία.
H μηνιγγίτιδα δε θεραπεύεται.	Η τρέχουσα αντιβιοτική αγωγή είναι εξαιρετικά αποτελεσματική. Όσο πιο σύντομα αρχίσει, τόσο πιο αποτελεσματική είναι.
Η πρόληψη της νόσου είναι εύκολη και γίνεται με τον εμβολιασμό.	Τα εμβόλια κατά της μηνιγγίτιδας προστατεύουν από ορισμένες μορφές μόνο. Έτσι αυτό του αιμοφίλου προστατεύει από τον τύπο b (υπάρχουν άλλοι έξι) , του μηνιγγιτιδοκόκκου από τις οροομάδες A, C, Y, W135 (υπάρχουν άλλες εννιά), και του πνευμονιοκόκκου από 13 ορότυπους (από τους 90 και πλέον που υπάρχουν). Συνεπώς, ο εμβολιασμός μερική μόνο προστασία προσφέρει.
Το εμβόλιο μπορεί να  προκαλέσει νόσηση.	Όχι, το εμβόλιο είναι αδρανοποιημένο (νεκρό). Συνεπώς, δεν μπορεί να προκαλέσει τίποτα.
Χημειοπροφύλαξη πρέπει να χορηγείται πάντα σε κάθε  μορφή μηνιγγίτιδας.	Όχι. Χημειοπροφύλαξη έχει ένδειξη σε μηνιγγίτιδα από μηνιγγιτιδόκοκκκο (διότι αυτός προκαλεί δευτεροπαθή κρούσματα και επιδημίες) και σε μηνιγγίτιδα από αιμόφιλο (για τον ίδιο λόγο / και εφόσον υπάρχει παιδί κάτω των τεσσάρων ετών στην οικογένεια). Σε μηνιγγίτιδα από πνευμονιόκκοκο δεν απαιτείται χορήγηση χημειοπροφύλαξης. Εδώ τα κρούσματα είναι γενικά σποραδικά.
Χημειοπροφύλαξη χορηγείται  σε όλους όσους έχουν έρθει  σε επαφή με τον ασθενή.	Όχι, υπάρχουν συγκεκριμένες επαφές για τις οποίες απαιτείται χημειοπροφύλαξη. Προφύλαξη ουσιαστικά χορηγείται στο στενό περιβάλλον του ασθενούς, σε όσους ήρθαν σε στενή επαφή με τον ασθενή (και ως τέτοια νοείται επαφή επί πέντε ώρες και πλέον ημερησίως τις προηγούμενες επτά ημέρες), καθώς και σε επαφή με υγρά του ασθενούς πχ ανάνηψη στόμα-με-στόμα.
Η χημειοπροφύλαξη  προστατεύει πλήρως από την εκδήλωση μηνιγγίτιδας στο λήπτη.	Όχι. Προσφέρει μερική μόνο προστασία. Γι αυτό ο λήπτης πρέπει να παρακολουθείται και σε εμφάνιση τυχόν συμπτωμάτων να ελέγχεται και για μηνιγγίτιδα.
Σε εμφάνιση κρούσματος μηνιγγίτιδας σε σχολείο πρέπει να λάβει χημειοπροφύλαξη όλη  η τάξη ή και όλο το σχολείο.	Όχι. Προφύλαξη λαμβάνουν οι πέριξ του ασθενούς συμμαθητές. Η συνολική προφύλαξη είναι δείγμα ιατρικού φόβου ή ψευδούς ανάγκης για νομική κάλυψη.
Σε εμφάνιση κρούσματος μηνιγγίτιδας το σχολείο πρέπει να κλείνει και να απολυμαίνεται	Όχι. Είναι απόλυτα λάθος. Η απολύμανση δεν έχει νόημα μια και τα παθογόνα της μηνιγγίτιδας (και ιδιαίτερα ο μηνιγγιτιδόκοκκος) δε ζουν για πολύ εκτός ξενιστή, πχ στις επιφάνειες και στα θρανία.

 Δρ Ι Θ Καβαλιώτης, Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος

ΣΣ. Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε στο Ενημερωτικό Δελτίο του ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων) του Υπουργείου Υγείας.